Үкімет Мемлекет басшысының тапсырмалары шеңберінде қазақстандықтарға медициналық қызмет көрсетудің қолжетімділігін жақсарту және қызмет сапасын арттыру жөніндегі жүйелі шараларды іске асыруды жалғастыруда. Аталған жұмыстың негізгі бағыттары – инфрақұрылымды дамыту, медициналық қызметтерге қолжетімділікті жеңілдету және саланы ауқымды цифрландыру, деп хабарлайды kazlenta.kz тілшісі Үкіметтің баспасөз қызметіне сілтеме жасап.
Президенттің тапсырмасына сәйкес, «Ауылда денсаулық сақтауды жаңғырту» ұлттық жобасы аясында медициналық нысандардың ауқымды құрылысы жүргізілуде. Жоспарланған 655 медициналық нысанның 460-ы аяқталды. Оның 361-і 2024 жылы, ал биыл тағы 195 медициналық мекеме пайдалануға беріледі.
Бұрын медициналық мекемелер болмаған 200 ауылда алғаш рет дәрігерлік амбулаториялар, ФАП және медициналық пункттер салынды. Енді оларда күндізгі стационарлар, физиотерапия, зертханалық қызметтер және талдау тапсыруға болады – аудан орталықтарына барудың қажеті жоқ.
Онкологиялық көмекті дамытуға баса назар аударылуда. Қатерлі ісікті диагностикалау мен емдеуге арналған бірегей техникалық және технологиялық жабдықтары бар Ұлттық ғылыми онкологиялық орталықтың жаңа корпусының құрылысы аяқталды. Радиациялық, ядролық медицина орталықтары, радиофармпрепараттар өндірісі бар жаңа клиника жылына 6 мың науқасқа жоғары технологиялық көмек көрсетуге есептелген. Ол протон терапиясын жүргізуге арналған циклотроны бар Қазақстан мен Орталық Азиядағы жалғыз орталық болады. Қатерлі ісік диагностикасы мен терапиясының жоғары тиімді қызметтерінің болуы онкологиялық науқастардың жоғары сапасы мен өмір сүру ұзақтығын қамтамасыз етеді. Аймақтық онкологиялық орталықтарда 6 желілік үдеткіш орнатылды, бұл науқастарды сәуле терапиясымен қамтуды 41%-ға дейін арттыруға мүмкіндік берді. Өңірлік онкологиялық орталықтар базасында АІЖ қатерлі ісігін ерте анықтау үшін 15 сараптамалық эндоскопиялық орталық ашылды.
Сондай-ақ Денсаулық сақтау министрлігі Алғашқы медициналық-санитариялық көмекке қол жеткізуді кеңейту бойынша жұмыс жүргізуде. Осы мақсатта бүгінде Қазақстанда 36 нормативтік-құқықтық акт жаңартылды. Белгілі бір сала мамандарына жолдама алу және диагностикаға жазылу ережелері өзгертілді, бұл жалпы тәжірибелік дәрігерлерге бірнеше рет жүгіну қажеттілігін азайтты. Жалпы тәжірибелік дәрігерлерге қаралуға өздігінен жазылу қолжетімділігі 3,5 есеге, арнайы мамандарға жазылу 16 есеге артты. Науқасты жоспарлы емдеуге жатқызуға дайындауды жеңілдету үшін талдаулар мен аспаптық зерттеулердің санын азайту бойынша жұмыстар жүргізілді.
Созылмалы аурулары бар науқастар үшін динамикалық бақылау алгоритмі және міндетті талдаулар тізімі енгізілді. Диспансерлік науқастарды қамту 15%-ға, 2,2 млн адамға жетті. 2024 жылы олар 12 млн-нан астам консультациялық-диагностикалық қызмет алды, бұл 2023 жылмен салыстырғанда 10%-ға өсті.
Созылмалы инфекциялық емес ауруларға қарсы скринингтен 3,4 млн қазақстандық өтті, 2,5 млн адам жатыр мойны обыры, сүт безі және тоқ ішек қатерлі ісігіне тексерілді, 2,7 мың қатерлі ісік ауруы анықталды. Бұл ретте I кезеңде анықталған жатыр мойны обырының үлесі 72%-ды, сүт безі обыры 56%-ды құрады.
Онкологияға қарсы скринингтің екінші кезеңі үшін 14 сараптамалық эндоскопиялық орталық ашылды. Келесі жылдан бастап инсультпен күресу мақсатында 50 жастан 70 жасқа дейінгі ер адамдар үшін амбулаториялық коронарография және брахиоцефалиялық тамырлардың УДЗ – қосымша скринингі енгізіледі. Жылжымалы медициналық кешендердің қызметтерін 1,3 млн ауыл тұрғыны пайдаланды.
Жалпы, 2024 жылдың қорытындысы бойынша қатерлі ісіктерден болатын өлім-жітімді – 3,5%-ға, инфекциялық және паразиттік ауруларды – 8,9%-ға, туберкулезді – 16,7%-ға төмендету бойынша оң динамика байқалады.
Медициналық көмектің сапасын одан әрі арттыру үшін денсаулық сақтау саласын цифрлық трансформациялау жүріп жатыр. Бірыңғай цифрлық инфрақұрылым құрылуда, пациенттердің ыңғайлылығы мен медперсонал жұмысының тиімділігі үшін жаңа тәсілдер енгізілуде. Қазірдің өзінде медициналық көмекке ақы төлеудің бірыңғай жүйесін енгізуге пилоттық тестілеуден өтуде. Сондай-ақ цифрлық денсаулық сақтау үшін негіз болатын Медициналық деректердің бірыңғай қоймасы қалыптастырылды.
Дәрілердің ашықтығы мен қауіпсіздігін арттыру үшін таңбалау және қадағалау жүйесі енгізілді. «Әлеуметтік әмиян» сервисі арқылы науқастар 1,7 млн электронды рецепт бойынша дәрі-дәрмектер алды – енді бұл жоба барлық мемлекеттік медициналық мекемелерді қамтиды.
Сонымен қатар анықтамалардың сегіз түрі, соның ішінде аурухана мен медициналық кітапшалар электронды форматқа ауыстырылады, бұл емделушілер мен дәрігерлердің уақытын айтарлықтай үнемдейді.
Осылайша, Мемлекет басшысының тапсырмалары шеңберінде жүзеге асырылатын кешенді шаралар жаңа ауруханалар салудан бастап медициналық көмекті қолжетімді, сапалы әрі заманауи ететін цифрлық шешімдерге дейінгі денсаулық сақтаудың жан-жақты дамуын қамтамасыз етеді.