11 қазанда премьер-министр ТДМ үйлестіру кеңесінің жұмысын қайта бастады. Құрылымға қазіргі 16 министр, агенттіктердің орынбасарлары, СЖРА басшысы — Қазақстаннан барлығы 29 мүше, БҰҰ-нан екі және ЕО-дан бір өкіл кірді, деп хабарлайды finprom.kz-ке сілтеме жасаған kazlenta.kz
Премьер-министр кеңестің төрағасы. Әлихан Смайыловтан бұрынғылар үйлестіруді депутаттарға тапсырған. Естеріңізге сала кетейік, 2022 жылғы 29 сәуірде үкімет қаулысымен кеңес туралы ереже жойылған болатын. 2021 жылғы 26 ақпандағы түзетулермен ТДМ мемлекеттік жоспарлау жүйесінің жоғары деңгейі болып саналады. Қазақстанның даму бағдарламалары ТДМ-ның кешенді шешімі ретінде әрекет етеді. Халықаралық платформа 17 мақсат пен өзара байланысты 169 тапсырманы қамтиды.
Кеңес 2018 жылы Бақытжан Сағынтаев премьер-министр қызметін атқарған кезде құрылған. Функционалды идея — адамға бағдарлану және демократия институттары қағидаттарына негізделген жаңа әлемдік экономикалық тәртіпке еліміздің серпілісін қамтамасыз ету.
Үкімет ТДМ негізінде мемлекеттік органдардың бағдарламалары мен даму жоспарларын біртұтас басқару платформасына топтастырудың нақты тетігін құруы тиіс еді. Іс жүзінде мемлекеттік жоспарлау жүйесі басқарушылық дағдарысқа — жоспарларды синхронизациялаудың төмен деңгейіне түсті.
Символикалық дерек: Ұлттық мемлекеттік жоспарлау комиссиясының ТДМ бойынша БҰҰ халықаралық платформасымен синхрондау жауапкершілігі жүктелген басшылар қаңтардағы оқиғаларға байланысты ең сәтсіз мемлекеттік басқарушылар ретінде тарихқа енді.
Ол кезде Бақытжан Сағынтаев Алматы қаласының әкімі, Асқар Мамин үкіметті басқарған болатын. Соңғысы ресми Қазақстанның даму бағдарламалары Тұрақты даму мақсаттарының 79,9%-ын қамтиды деген мемнің авторы ретінде тарихқа енді. Ол бұл туралы Қазақстанның 2019 жылғы тұрақты даму күн тәртібін іске асыру жөніндегі бірінші ерікті ұлттық шолуының ашылу сөзінде айтты. Аталған құжатта сол кездегі премьер-министр Қазақстан 5 жылда денсаулық сақтау мен білім беру салаларына инвестиция көлемін ішкі жалпы өнімнің 10%-на дейін ұлғайтуға ниетті екенін әлемге жариялады.
Шындығында, керісінше болды. Осылайша, аталған салаларда 2018-2021 жылдарға ІЖӨ-де тиісті салалардың жалпы қосылған құнға инвестиция көлемі төмендеді: денсаулық сақтауда — 11,5%-дан 8,2%-ға, білім беруде — 12,7%-дан 9,5%-ға дейін. Қазақстанның тұрақты даму мақсаттарын жүзеге асыру президенттің саяси бағыты мен бұрынғы үкіметтердің нақты іс-әрекеттері арасындағы қайшылықты көрсетті.
Логикалық тұрғыдан алғанда, үкімет ТДМ-ның әрбір нысанасын қарапайым алгоритмге бөлуі керек еді: ағымдағы жағдай, кезең ішінде атқарылған жұмыстар, орта мерзімді кезеңдегі іс-шаралар жоспары, қажетті ресурстар, күтілетін нәтижелер. Әзірге ондай құжат жоқ.
Мемлекеттік басқарудың орталық деңгейінде де, жергілікті деңгейде де әрбір тапсырманың орындалуына жауапты нақты тұлғалар жоқ. Нәтижесінде мемлекеттік органдардың даму жоспарларын үйлестірудің әлсіз деңгейі байқалады. Енді жаңа даму бағдарламаларымен ТДМ-ны жүзеге асырудың екінші бесжылдығы басталып жатыр, мүмкін қазіргі премьер-министр өзінен бұрынғылардың қателіктерін ескеретін шығар.